Lekker is niet altijd gezond

10-01-2021 08:50

Inleiding

Er is veel discussie over voeding op het internet. Er worden verschillende lijsten gepubliceerd van voeding die een konijn wel en/of niet mag eten. De verschillende lijsten zijn niet eenduidig en een (beginnende) konijnenbezitter raakt al snel de weg kwijt.

Wij adviseren om geen fruit en vocht- en luchthoudende groenten zoals tomaat en komkommer aan konijnen te geven omdat het geven van deze producten gezondheidsproblemen kunnen geven. Dit advies staat los van het advies dat konijnen geen uien, bonen en andere "gasproducerende" producten mogen eten. Het laatste is wat algemener bekend en laten we in dit artikel buiten beschouwing. Op internet zien we steeds vaker konijnen bananen en komkommers eten en dat vinden wij geen gezonde ontwikkeling voor het konijn.

Op Facebook kregen we onderstaande reacties op de flyer ...

  • Mijn nijntjes lopen buiten, in de tuin staan ook appel en perenbomen. Ze eten er geregeld van. Ze hebben nergens last van.
  • konijnen eten altijd appel of aardbei en druiven vinden ze ook heerlijk! Nooit wat van gemerkt...
  • Als je fruit en sappige groenten met mate geeft kan het geen kwaad... en ieder konijn is verschillend... kwestie van (voorzichtig) uitproberen !!!
  • Hier krijgen ze dagelijks een stukje komkommer... vinden ze heerlijk en ze hebben er nog nooit last van gehad.

Omdat de poster de nodige vragen en reacties oproept en ons artikel mogelijk niet overtuigend genoeg is hebben we besloten wat meer achtergrondinformatie te plaatsen.

Bestaande voedingsoverzichten

Omdat een konijn een apart spijsverteringsstelsel heeft is het belangrijk om de juiste voedingsmiddelen aan een konijn te geven. Iedereen wil toch dat zijn of haar konijn zo gezond mogelijk oud wordt?

Op websites zoals www.knagers.net/plantenlijst.htm#veiligegroenten en www.bunnybunch.nl/informatie/groenten-fruit-kruiden-konijnen/ staan overzichten van "veilige groenten en fruit"

Maar waarom staat op knagers.net achter veel fruit zoals Aardbei, Appel, Ananas, Banaan -beperkt ivm suikers en bij Cherrytomaat -zonder de groene stukjes, tomaat moet goed rijp zijn! ? En waarom staat bij Bunnybunch een aantekening bij Fruit:  Let op dat fruit meer een lekkernij is, en dat dus met mate gegeven moet worden!

Feiten en achtergrondinformatie

Verkeerde voeding veroorzaakt vele ziekten bij konijnen. (Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)
Volwassenen konijnen verteren zetmeel efficiënter dan jonge dieren. 
(Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)

Konijnen zijn planteneters "Een herbivoor (Latijn herba: gras, kruid, plant; -vorus: etend, eter) is een planteneter". (wikipedia)

Het spijsverteringskanaal van het konijn is aangepast voor de vertering van grote hoeveelheden vezelachtige voedsel. (Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)

"De grassen die konijnen eten hebben een lage voedingswaarde maar spelen een grote rol in de onderhoud van het maagdarmstelsel en de tandlengte. Om toch de juiste hoeveelheid nutriënten binnen te krijgen eten konijnen hun eigen uitwerpselen, wat coprofagie wordt genoemd.  (Oomkes, 2011)" (Monitoring konijnenwelzijn op kinderboerderijen)

De maag omvat ongeveer 15% van de volume van het maagdarmkanaal (Cruise en Brewer, 1994). De maag heeft een goed ontwikkelde sluitspier die braken voorkomt. (Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)

"Een boer bestaat uit ingeslikte lucht en gassen die in de darm worden geproduceerd. Tijdens het slikken gaat steeds een kleine hoeveelheid lucht mee naar binnen. Door opstapeling van lucht en gas wordt de maag uitgerekt." (Paul van Dijk, "van gene tot schaamrood")

Een appel bevat 20% lucht (dokterdokter)

Fructose leidt tot meer vetopslag. In appels en peren zit tweemaal zoveel fructose als glucose. Banaan, druif, abrikoos en perzik bevatten van beide ongeveer evenveel. Maar rijpe bananen en druiven hebben een zo hoog suikergehalte dat het fructosegehalte makkelijk boven dat van een appel of peer uit kan komen. (The Journal of Clinical Investigation)

In het boek Understanding Nutrition van Ellie Whitney wordt gewezen naar voedingskeuze van de mens. Gezien wordt dat de keuze afhankelijk is van "gewoonte", "gelegenheid, bijvoorbeeld feesten en partijen", "emoties" en het "geloof".

Eigenaren worden vaak verward door tegenstrijdig advies dat wordt gegeven door fokkers, dierenwinkels of voedselfabrikanten. Het verkregen advies kan worden gebaseerd op de legendemarketing materiaal of gegevens verkregen van Commerciële bedrijven.  (Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)

De voedingsbehoeften van "vleeskonijnen" is totaal anders dan de gedomisticeerde konijnen. (Textbook of rabbit medicine, Harcourt-Brown, Frances)

Bovenstaande informatie geeft aan dat er nog veel gezondheidsproblemen bij konijnen voorkomen omdat er verschillend wordt geadviseerd en gedacht. Belangrijk is om te onthouden dat konijnen niet kunnen braken en boeren. Fructose een dikmaker is en konijnen veel vezelachtige voedsel moeten eten om problemen met tanden en darmen te voorkomen. Ook is het belangrijk dat we voorkomen dat konijnen te veel lucht/gas binnen krijgen. Dat kunnen we bereiken door goede voeding aan te bieden.

We hebben helaas veel ervaring met konijnen met gasbuiken, diarree en ontstekingen van de darmen. Jonge konijnen zijn kwetsbaarder dan oudere konijnen. Het is daarom belangrijk dat jonge konijnen niet wisselen van voeding. Een konijn dat pijn heeft en stil in een hoekje zit breekt je hart. En vaak had de pijn eenvoudig voorkomen kunnen worden.

Uit de reacties van facebook zien we dat sommige mensen hun gedrag niet aanpassen aan de behoefte van het konijn. Zij houden vast aan hun  overtuigingen, gewoonte, etc. Sommige mensen experimenteren bewust met het geven van voedsel dat konijnen niet in hun oorspronkelijke leefomgeving kunnen vinden en accepteren daarmee dat een konijn een risico loopt op de ontwikkeling van een gasbuik of ander gezondheidsprobleem (obesitas, ontstekingen van de darm) wat kan leiden tot de dood.

Advies en onze overtuiging

Een konijn is en blijft een dier. Snoep wordt door de mens gezien als "beloning/troost", maar is naar onze mening niet nodig om een konijn te laten zien dat zijn gedrag wordt gewaardeerd. Een waardering tonen kan ook met gezonde voeding. 

Een konijn gezond houden houdt in dat we een konijn alleen geven waar een konijn behoefte aan heeft. Om te leren waar een konijn behoefte aan heeft is het belangrijk om te weten hoe konijnen leven in de natuur en kennis te hebben over de anatomie en fysiologie van het konijn. Dit zijn de uitgangspunten van ons Konijnen Adviesbureau. Weten wat de behoefte is van een konijn in de natuur en deze kennis inzetten om een gedomesticeerd konijn een goede en gezonde leefomgeving te bieden.

Goede voeding voor een konijn is vezelrijk en heeft voldoende eiwitten, vetten, koolhydraten, vitaminen en mineralen om een konijn gezond te houden. Deze voedingstoffen zijn aanwezig in HOOI, andijvie, witlof (on)kruiden, blaadjes van fruit- en notenbomen en een kleine hoeveelheid biks. Bij twijfel over voeding ... GEEF HET NIET!

 

Meer weten over voeding? Volg dan module 1 van de opleiding Konijnenwelzijn of les 3 van de thuisstudie Konijnenverzorger