Afscheid
Gisteren nam ik afscheid van mijn drie jongens – de laatste van de oorspronkelijke groep van zeven.
Wat ooit begon als een experiment, kwam gisteren tot een einde.
Het begon allemaal met mijn kanjer van een Belgische haas: Hazes. Ongeveer tien jaar geleden zag ik hem op Marktplaats en ik was op slag verliefd. Hij was nog ongecastreerd en woonde destijds naast Mus en Merel, twee grote Rexen.
In die periode verdiepte ik me in de voortplanting van konijnen en kwam ik twee verschillende verklaringen tegen. We weten dat konijnen een geïnduceerde ovulatie (eisprong) hebben: de eicellen worden pas "vrijgegeven" na een bepaalde vorm van stimulatie. Maar wat wordt precies als stimulatie beschouwd?
Er wordt vaak gesproken over de fysieke gedragingen tijdens de dekking: het bespringen van de voedster, het "masseren" van haar flanken met de voorpoten en het bijten in de nek. Dit zou de eisprong in gang zetten. Veel fokkers laten een ram daarom meerdere keren een voedster dekken om de kans op zwangerschap te vergroten.
Maar in een ander onderzoeksverslag las ik dat er een stofje in het sperma van de ram zou zitten dat de eisprong op gang brengt. Wat is nu de waarheid? Of is het misschien een combinatie van beide?
Ik besloot één experiment te doen. Hazes mocht één keer Mus dekken. Ik heb dit gefilmd. Daarna werd hij meteen gecastreerd, zodat hij – na de eventuele geboorte van jongen – bij de groep kon blijven wonen.
Na dertig dagen werd er druk gebouwd aan een nest in het schuilhok. De twee ingangen werden zorgvuldig dichtgemaakt met hooi, stro en haar.
Een keer plaatste ik voorzichtig een camera in het schuilhok om te zien of er jongen waren. Ik zag beweging, legde dit vast, en liet daarna de voedsters en de jongen volledig met rust.
Het was prachtig om te zien hoe de andere voedster de wacht hield tijdens het voeden. Het leek op een vorm van samenwerking om de jongen groot te brengen. Hazes woonde toen nog naast de voedsters.
Na vijftien dagen zag ik drie jongen: één zwarte, één donkerbruine en één lichtbruine. De zwarte noemde ik Jack, de bruine Daniel – ja, naar het whiskymerk. De derde had nog geen naam.
De dag erna zag ik er geen drie, maar vijf. En in de dagen daarna groeide het aantal zelfs tot tien! Het was duidelijk een schot in de roos.
Blijkbaar was één dekking voldoende voor tien jongen. Was het de uitwendige stimulatie, of toch het stofje in het sperma? Ik vermoed het laatste, maar dat vraagt verder onderzoek.
Ik liet Hazes rustig kennismaken met de jongen en voedsters. Al snel hoorde hij volledig bij de groep.
Het bleken zeven rammen en drie voedsters te zijn. Ik besloot de zeven rammen samen op te laten groeien – ze werden bekend als “de jongens”.
De castratie liet ik pas uitvoeren toen ze volwassen waren, omdat ik van mening ben dat konijnen zich dan lichamelijk beter ontwikkelen.
De drie voedsters verhuisden met Hazes naar een zorgboerderij, waar ze in een prachtige omgeving verder konden leven – met de afspraak dat ze altijd mochten terugkomen.
Mus en Merel zijn ten prooi gevallen aan een bunzing. Dit is een verhaal op zich.
Hazes en twee voedsters keerden uiteindelijk terug en woonden naast de jongens.
Wat heb ik genoten van dit avontuur. Elk konijn was uniek en ze waren stuk voor stuk prachtig met een heel zacht karakter.
Uiteindelijk kregen Hazes en de jongens last van hun gewrichten, waardoor lopen steeds moeilijker werd. Met kruiden, supplementen en pijnstilling hielden ze het lang vol en steunden ze elkaar. Jack kreeg als enige staar. Het was moeilijk voor mij om te bepalen wanneer de pijn het overnam en ik het o, zo lastige besluit van eutenasie moest nemen.
Tijdens een webinar over euthanasie bij konijnen werd mijn gevoel over de laatste 3 bevestigd: het was tijd om afscheid te nemen. Jack en Daniel, de dominante maar liefdevolle rammen van de groep, bleven tot het laatst doen alsof er niets aan de hand was. Maar ik moest door die façade heen kijken.
Ik ben dankbaar dat dierenarts Sarah bij me thuis kwam om het te bevestigen: het was mooi geweest. Het euthanaseren verliep vredig – een waardig en pijnvrij afscheid van een prachtige tijd.
Dag jongens, jullie zijn weer samen.
